Tanzimat sonrası edebiyatımızdaki en önemli değişiklik matbaanın hayatımıza girmesiyle başlayan ve sayısı artan kitap ve süreli yayınlar ile yeni edebiyat türleridir. Tanzimat Fermanı’yla devlet yapısındaki değişiklikler ve yeni kanunlarla birlikte bunların yankıları da edebiyatta hemen kendisini hissettirir. İnsanın tazelenmesi için de yeni bakış tarzlarına ve yeni dünyaları tanımaya ihtiyaç vardır. Devletin ve sosyal hayatın yürümesini sağlayacak adımlar atılırken askerî kurumlar ve okullara öncelik verilir. Bütün toplum faaliyetleriyle ilgili kanunlar ve yeni devlet kurumları ortaya çıkar. Edebiyat ise hayatın gerçekten aynası olduğu için bunları yansıtır.

İnci Enginün, bu kitaptaki makalelerinde; Tanzimat sonrasında toplumda yeşeren ve Türk edebiyatında da yansımalarını gösteren hürriyet, eğitim ve yenileşme fikirlerini, bu fikirlerin öncülerini ve önemli eserlerini ele alıyor.