II. Meşrutiyet devrinin önemli siyaset ve fikir adamlarından Hüseyin Kâzım Kadri (1870-1934) bir Osmanlı bürokrat ailesinde yetişti. Dostları arasında Mehmet Âkif, Tevfik Fikret, Abdullah Cevdet, Hüseyin Cahit Yalçın, Abdülaziz Mecdi Tolun, Ziya Gökalp, Fatin Gökmen gibi dönemin değişik fikir akımlarına ve meşreplerine mensup kişiler vardı. İttihat ve Terakki’nin kuruluşunda bulunmuş, valilik, mebusluk, nazırlık, gazetecilik yapmış; İstanbul-Ankara ilişkilerinde merkezi roller üstlenmiş; Büyük Türk Lügatı, 10 Temmuz İnkılabı ve Netâyici, Yirminci Asırda İslâmiyet, Ziya Gökalp’in Tenkidi başta olmak üzere dil, siyaset, din, fikir tarihi, ziraat konularında vazgeçilmez eserler kaleme almış bir aydın, bir eski zaman efendisi…

Dinî meselelerde modernist, siyaset ve müesseseler konusunda daha ziyade muhafazakâr bir tavır sergileyen Hüseyin Kâzım’ın hatıraları II. Abdülhamit, II. Meşrutiyet, Milli Mücadele ve Cumhuriyet’in kuruluş yıllarının siyasî ve fikrî tartışmaları, mücadeleleri için yeni bilgiler ve farklı yorumlar ihtiva eden önemli bir kaynak. Siyasî ve idarî hayatının İstanbul, Trabzon, Selanik, Halep, Beyrut, Suriye gibi Osmanlı coğrafyasının değişik merkezlerinde geçmiş olması hatıralarının değerini daha da artırıyor.