Hareket noktası nitelikli eserlerden müteşekkil “bir kütüphane oluşturmak” olan Dergâh Yayınları’nın temel dizilerinden biri “Türk Edebiyatı İnceleme” dizisidir. Dizinin ilk eseri Mehmet Kaplan’ın Şiir Tahlilleri’dir. Kaplan Hoca ve bugün “hocaların hocası” unvanını layıkıyla taşıyan öğrencileri İnci Enginün, Zeynep Kerman, Orhan Okay ve alanın önemli araştırmacılarının eserleri ve destekleriyle büyüyen, zenginleşen seriden önemli edebiyat araştırmaları yayımlanmıştır.

Türk akademisindeki çalışmalara paralel olarak bu dizi iki alt başlıkla yayınını sürdürüyor: Yeni Türk Edebiyatı ve Eski Türk Edebiyatı…

Dizinin ağırlık noktasını oluşturan “Yeni Türk Edebiyatı”nda, Tanzimat sonrası yenileşen/oluşan Türk edebiyatının klasikleşmiş eser ve yazarlarına dair araştırmaların yanında günümüz edebiyatının meseleleri hakkında da incelemeler yayımlanıyor.

Bu alanın temel kitaplarından olmuş Yeni Türk Edebiyatı: Tanzimat’tan Cumhuriyet’e (Enginün), Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı (Enginün), Şiir Tahlilleri 1-2 (Kaplan), Tevfik Fikret: Devir Şahsiyet Eser (Kaplan), Bir Hülya Adamının Romanı: Ahmet Hamdi Tanpınar (Okay)’ın yanında, uzun bir çabanın ürünü olan Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, anılması gereken çalışmalardan biri… Ansiklopedi, ilk cildinin yayımlandığı 1977 yılından bugüne başvuru kaynağı olma özelliğini koruyor.

Yine, İnci Enginün ve Zeynep Kerman’ın büyük uğraşlar sonucu hazırladıkları bir antoloji olan 5 ciltlik Yeni Türk Edebiyatı Metinleri (1860-1923), hem bu dizi hem de akademik edebiyat araştırmaları adına büyük bir kazanımdır.

1977’de Prof. Dr. Mehmet Kaplan danışmanlığında başlayan dizinin danışmanlığını bugün Prof. Dr. İnci Enginün sürdürmektedir.

*

Serinin diğer alt başlığı olan “Eski Türk Edebiyatı”nda ise, 13. yüzyıldan Tanzimat’a uzanan geniş bir tarih aralığında meydana getirilen edebiyat verimleri hakkında yapılan incelemeler yer alıyor.

Bu alanın klasikleşmiş eserlerinden Divan Edebiyatı: Kelimeler ve Remizler Mazmunlar ve Mefhumlar (Levend), Eski Türk Edebiyatı: Nazım Şekilleri ve Aruz (İpekten) gibi eserlerin yanında, Eski Türk Edebiyatı Tarihi (Şentürk), Edebiyat Tarihi Yazıları (Erünsal) gibi kitaplar, akademik alanda ders kitabı olma özelliği taşırken aynı zamanda Divan Edebiyatı meraklılarına bu edebiyatı tanıtmayı amaçlıyor.

Eski Türk Edebiyatı dizisinin editörlüğünü Prof. Dr. Hatice Aynur yürütmektedir.