“‘Balkan dil birliği’ kavramına duyulan hayranlık döneminin ardından araştırmacılar Balkanlar’daki dillerin birbirleriyle temasına ilgi duymaya başladılar. Ancak Balkan bilimcileri bu araştırma alanının tam olarak anlaşılması için gereken Türkoloji bilgisinden yoksunlar. Aynı zamanda Türkologlarda da genellikle Balkan bilimine dair temel bilgi bulu...

“Şair mi olmak istiyorsun? Matematiği, fenni bunun için mi öğretiyorlar sana? Bak evlat, ancak tembeller şiir yazar. Aylaklar, çalışmaktan nefret edenler, gerçeklerden kaçmak isteyen hayalperestler... Şiir asi insanları tercihidir. Büyüsüne kapılır ve yolunu şaşırırsın. Seni bir ormana sürükler. Vahşi hayvanların arasınd...

Toplumsal bir gösteri: sunuma hazır, yerli yerinde Yorgun sağanaklardan tutuşan divane bağırır, saklanır gündüzlerde Çaputları çözülmüş kollarımızın Masada biriken evraklar aleyhimize işlemekte Hangi mesaiden arta kalmış günyüzü söyle bilelim Eve geç gelen babaların burnu uzuyor varmadan sözlerine Aldanma metroların boş kalmayan k...

Seyru sülûk mertebelerini ifade eden hâl ve makamlar, tasavvuf düşüncesinin teşekkülünde önemli bir rol oynamıştır. İlk dönemlerden itibaren sûfîler, tecrübe ettikleri bu hâlleri aktarmak üzere risâleler ve kitaplar kaleme almışlardır. Hâce Abdullah Herevî ise Menâzilü’s-sâirîn adlı eserinde bu makam ve hâlleri tasnif ederek daha sistemat...

İnci Enginün’ün makalelerini derlediğimiz serinin on ikinci cildinde eski Türk edebiyatı üzerine yazılar yer alıyor. “Orhon anıtlarından itibaren bütün Türk edebiyatına ilgi duymakla birlikte uz-manlaşmak için seçtiğim alan Yeni Türk Edebiyatı oldu; fakat ben bu mukayeseli bakış tarzımı hiç kaybetmedim, edebiyatı bütün olarak görmekten hiç vazgeçme...

Anne Yunus ne dediyse hep çıktı Şeytanlar semirdi kuvvetli oldu. Zayıf kalsalar ne farkederdi... Nasılsa onlar galip gelecekti Hüsrev Hatemi Bir rivayete göre Molla Kasım’ın ateşe verdiği Yunus şiirlerini gökte melekler, suya attıklarını balıklar, geriye kalanları ise insanlar okuyor. Elinizdeki kitapta Hüsrev Hatemi Türkçenin...

Türk hikâyeciliğinin usta ismi Mustafa Kutlu’dan yeni bir hikâye, Ezanı Beklerken. Kutlu bu hikâyesinde de kendine has üslûbuyla bizleri hayatın içinden bir yolculuğa çıkarıyor. Ailelerinin rızasını almadan evlenen bir çiftin köyden kaçıp Hayâl Otel’e sığınmasıyla başlayan hikâye, otelin sakinlerini tanıdıkça derinleşiyor. Her biri kendi hikâyes...

Elinizdeki kitap modern dünyanın en büyük baskı ve tahakküm aygıtlarından biri üzerine. İki şairin de dikkat çektiği buydu. Ceyhun Atuf Kansu’nun dizeleri eleştirel bir uyarı, Filistinli şair Mahmud Derviş’inkiler ise gerçek anlamını bugünlerde kavrayabildiğimiz bir son havası taşıyor: Demokratik Kongo Cumhuriyeti Başbakanı Patrice Lumumba’yı vahşi...

İnci Enginün’ün makalelerini derlediğimiz serinin bu on birinci cildinde Enginün, yeni Türk edebiyatının kronolojik hattını takip ederek Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatını inceliyor. Serinin Yeni Devletin Kuruluşu başlıklı bir önceki kitabında, Millî Mücadele ve Cumhuriyet’in ilk yıllarının edebiyatını ele elan Enginün, bu kitapta Cumhuriyet dönemi...

İsbat-ı vâcib, din ve felsefenin temel meselelerindendir. İslam düşünce tarihi çerçevesinde klasik literatür, Allah’ın varlığından çok birliğine ve sıfatlarına odaklanmış bir muhtevaya sahipti. Modernleşme dönemi ile birlikte isbat-ı vâcib meselesi farklı bir safhaya evrilmiş; Batıda meydana gelen değişim ve dönüşüm esasen tanrı telakkisi ve ilahî...

Fars edebiyatı tarihsel geçmişi, etki alanı, zengin şiir dağarcığı ile dünya edebiyatında, özellikle de doğu edebiyatında önemli bir konuma sahiptir. Türk edebiyatıyla klasik dönemlerden beri süregelen sıkı ilişkileri dolayısıyla divan edebiyatı üzerinde de derin etkisi vardır. Şairlerin dizelerinde yer alan maddi dünya ve fizikötesi âlemlere özgü,...

Ailemiz 1969’a kadar Vefa ve Süleymaniye’de ikamet etmiş, 1937 yılında Süleymaniye Caddesi numara 25’de bulunan (günümüzde yenilenmiş haliyle numara 18) Muzaffer Paşa Konağı’na taşınmışlardı. Annem ve babam bu evde 1938 yılında evlenmişler. Bozdoğan Kemeri’ndeki Seferağa Çeşmesi’nden Kirazlı Mescit Sokağı’na girdiğinizde sağ tarafta iki katlı bi...

Fars edebiyatı tarihsel geçmişi, etki alanı, zengin şiir dağarcığı ile dünya edebiyatında, özellikle de doğu edebiyatında önemli bir konuma sahiptir. Türk edebiyatıyla klasik dönemlerden beri süregelen sıkı ilişkileri dolayısıyla divan edebiyatı üzerinde de derin etkisi vardır. Şairlerin dizelerinde yer alan maddi dünya ve fizikötesi âlemlere özgü,...

Tanburî Cemil Bey, Türk müziğinin Osmanlı’dan Cumhuriyet’e aktarımında, yaptığı ses kayıtlarıyla en büyük aracılardan biridir. O, yaşadığı dönemin bir müzisyeni olmasının ötesinde, değişimi idrak edip bu değişime besteleri, yazıları ve en önemlisi bıraktığı ses kayıtlarıyla bizatihi katkıları olmuş bir portredir. Eski ve yeninin tam merkezinde bulu...

Osmanlı Kitap Koleksiyonerleri ve Koleksiyonları: İtibar ve İhtiras’ta, Osmanlı yazma kitap kültürü ve yazma eserlerin bugüne ulaştırılmasının en önemli figürleri olan koleksiyonculara dair araştırmalara dayanan makaleler yer alıyor. Dört bölümden oluşan kitabın “Kütüphaneler ve Kurucuları” başlıklı ilk bölümünde farklı dönemlerde kurulan dört k...

Sözde-Plutarkhos’a nispet edilen Placita Philosophorum, Antik Yunan’la ilgili genel olarak doksografi, özel olarak da doğa bilimleri tarihi alanında kaleme alınan Diogenes Laertios’un Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri ve Joannes Stobeaus’un Eklogon, Apophthegmaton, Hypothekon Biblia Tessara’sı (Alıntılar, Deyişler ve İlkelerden Oluşan Dört...

Dil ve kültür tarihi konularında yazılmış makalelerin yer aldığı bu kitap dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, dilbilgisine ilişkin konular ile bazı morfemlerin yapıları ve işlevleri incelenmiştir. Kutadgu Bilig üzerine yapılan incelemelerden oluşan ikinci bölümde,Kutadgu Bilig’in genel niteliklerine ilişkin yazılarla birlikte, bu eserde ye...

Son devir Osmanlı eğitim seferberliğinde II. Abdülhamid’in saltanat yıllarının (1876-1909) hususî bir yeri vardır. Bu dönem merkezîleşme, İslâmlaşma, hilafet siyaseti, mevcut kurum ve yapıların yeniden düzenlenmesi, yeni kurum ve fikirlerin ortaya çıkması gibi gelişmelerin yanı sıra bütün bunlarla irtibatlı olarak kitlesel-modern eğitimin de yenide...

19. yüzyılın Mısır’ına ilişkin bir kitap 21. yüzyılın Türk okuruna ne verebilir? Mısır’ın Sömürgeleştirilmesi’nde iki mesele incelenmektedir. Kitap öncelikle modern siyasi iktidar biçimlerinin nasıl işlediğini araştırmaktadır. Modern ulus-devlet elindeki güçlere nasıl kavuşmuştur? Siyaset biliminin alanına giren devletin formel güçleri ile resmî yö...

Tasavvufun tarikatlar şeklinde örgütlenmeye başladığı XII. yüzyıldan itibaren Nakşbendiyye, Kübreviyye ve Mevleviyye olmak üzere büyük tarikatları etkileyen Melâmet düşüncesi, özellikle XV. yüzyılda Hacı Bayram Velî tarafında kurulan Bayrâmiyye tarîkatı içinde yeniden ortaya çıkmış ve bir müddet sonra İstanbul’un gündelik hayatında yerini alarak Os...

İşrâkî felsefe, İslâm düşüncesinde Şehâbeddîn Sühreverdî el-Maktûl (ö. 587/1191) tarafından kurulan bir hikmet öğretisinin adıdır. Bu çalışmada işrâkî felsefe ve onun özgün yönlerinden biri olan misâl âlemi,Şeyhu’l-işrâk olarak da anılan Sühreverdî özelinde ve sistemi içinde açık biçimde yer verdiği baş eseri Hikmetü’l-işrâk merkeze alınarak incele...